Mihailo Lalić (Trepča, 7. oktobar 1914 — Beograd, 30. decembar 1992).
Rođen je 1914. godine u Trepči kod Andrijevice u seoskoj porodici od oca Todora i majke Stane rođene Bajić. Rano je ostao bez roditelja. Majka je umrla tokom epidemije španske groznice 1918. godine, a otac je obolio u zarobljeničkom logoru Neđmeđer u Austrougarskoj (današnjoj južnoj Slovačkoj) i umro od tuberkuloze 1921. godine. Brat Dušan iz očevog drugog braka umro je kao zarobljenik u Pjačenci u Italiji. Maćeha Jaglika i stric Milutin pomogli su mu da se školuje.
Četvororazrednu osnovnu školu završio je u Trepči (1921—1925), a zatim gimnaziju u Beranama (1925—1933). U jesen 1933. upisao je Pravni fakultet u Beogradu gdje je ostao do Aprilskog rata 1941. godine. Politički se angažovao i postao član SKOJ-a 1935. godine, potom član KPJ 1936. U proljeće 1938. godine kao sekretar ilegalne studentske narodne omladine uhapšen je u Beogradu i ostao u istražnom zatvoru (Glavnjača) i sudskom zatvoru (Ada Ciganlija) blizu šest mjeseci, a jula i avgusta 1940. bio je u zatvoru u Andrijevici. Oba puta ga je Sud za zaštitu države pustio na slobodu zbog nedostatka dokaza. Prije rata je svoje prve radove, pjesme i kraće pripovjetke, objavljivao u novinama „Student“, „Politika“, „Pravda“ i „Zeta“.
Poslije bombardovanja Beograda 1941. godine otišao je u Crnu Goru gdje ga je zatekla okupacija zemlje. Učestvovao je u pripremama ustanka, kao i u samom ustanku. Tokom ljeta 1942. zarobili su ga četnici i odveli u kolašinski zatvor. U zatvoru je ostao od 2. septembra 1942. do 15. maja 1943. godine, kada je došla njemačka vojska i odvela u zarobljeništvo i zatvorenike i četnike. Poslije toga je bio u zarobljeništvu u Solunu u Grčkoj do kraja avgusta 1944. godine kada je pobjegao iz logora i stupio u grčke partizane na Halkidikiju, gdje postaje zamjenik komesara srpskog partizanskog bataljona, gdje ostaje do novembra 1944. kada je ova jedinica vraćena brodom u Jugoslaviju.
Početkom decembra 1944. godine upućen je na Cetinje gdje je radio u listu „Pobjeda“, a potom rukovodio Tanjugom u Crnoj Gori.Od 1946. je došao u Beograd gdje je radio kao urednik u dnevnom listu „Borba“, sa prekidima do 1955. godine. Tokom 1952. i 1953. boravio je u Parizu. Od 1955. godine prešao je u izdavačku kuću „Nolit“ gdje je bio urednik do penzionisanja. Od 1965. do smrti živio je kao profesionalni književnik, naizmjenično u Beogradu i u Herceg Novom.
Mihailo Lalić je pisac koji se na samom početku književnog rada opredijelio za jasan tematski krug (NOR), određeno geografsko podneblje (Crna Gora) i specifičan izbor aktera događaja i romanesknih priča. Započeo je knjigom pjesama Stazama slobode (1948), ali se brzo okrenuo prozi, koja će postati isključiva forma umjetničkog sagledavanja vremena, događaja i ljudskih sudbina. Prema njegovom scenariju snimljen je film Svadba 1973. godine u režiji Radomira Šaranovića, takođe je izvršena ekranizacija njegovog romana Lelejska gora 1968. u režiji Zdravka Velimirovića. Po istoimenim Lalićevim djelima snimljeni su i film Hajka, 1977. u režiji Živojina Pavlovića, kao i Pusta zemlja 1980. godine u režiji Gojka Kastratovića.
Prvi je dobitnik "Njegoševe nagrade" 1963. za roman "Lelejska gora". Dobio je NIN-ovu nagradu 1973. za roman "Ratna sreća". Dobio je nagradu "21. jul", najviše priznanje opštine Berane, 1962. godine, kada je nagrada i ustanovljena. Lalić je bio akademik SANU i CANU i Junak socijalističkog rada.
DJELA:
Staze slobode(1948), pjesme
pripovjetke: Izvidnica (1948),
|
romani: Svadba (1950),
|
autobiografski tekstovi: Prelazni period (1988) - dnevnička proza,
|